YEREVAN, 9 KASIM, ARMENPRESS: Artsakh Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, 44 günlük savaşın durdurulmasının 1. yıl dönümü münasebetiyle bir açıklama yaptı. Armenpress’in bildirdiğine göre açıklamada özellikle şu ifadelere yer verildi:

“Bir yıl önce, 9 Kasım 2020 tarihinde Rusya Federasyonu'nun aktif arabuluculuk çabaları sayesinde Rusya Devlet Başkanı, Ermenistan Başbakanı ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı'nın üçlü bildirisi imzalandı. Bildiri, Türkiye’nin, uluslararası paralı askerlerin ve Yakın Doğu'dan teröristlerin doğrudan askeri katılımıyla Artsakh'a karşı Azerbaycan'ın başlattığı 44 günlük silahlı saldırıya son verdi ve Azerbaycan-Karabağ çatışma bölgesinde barış sağlamak için Rusya barış gücünün Artsakh'a girmesine bir temel oldu. Üçlü bildiri, savaş sonrasında Artsakh Cumhuriyeti'nin yeniden inşası için koşulların sağlanması açısından önemlidir.

44 günlük yıkıcı saldırının sonucu olarak Azerbaycan, tarihi ve kültürel merkez olan Şuşi şehri dahil olmak üzere Artsakh Cumhuriyeti topraklarının çoğunu işgal etti. Çatışmalar sırasında Azerbaycan ordusu, sivil mülkleri ve altyapıyı kasten hedef alma, savaş esirlerine ve esir alınmış sivillere işkence, yargısız infazlar, etnik temizlik, tarihi ve kültürel anıtları ile kiliselerin kasten yok edilmesi, uluslararası hukuka göre seçilmemiş silahla yerleşim yerlerinin hedef alınması dahil birçok savaş suçu işledi.

9 Kasım 2020 tarihli üçlü bildirinin imzalanmasından sonra bile Azerbaycan, uluslararası yasa dışı eylemlerini durdurmadı, özellikle saldırgan eylemlerde bulunmaya, askerleri ve sivilleri esir almaya, kasıtlı cinayetler gerçekleştirmeye, işgal ettikleri topraklarda kiliselerin ve genel olarak Ermeni kültürel mirasını yok etmeye devam etti. Bu bağlamda, Azerbaycan'ın yasadışı askeri güç kullanması, uluslararası yükümlülüklerini ağır bir şekilde ihlal etmesi, uluslararası insancıl hukukun ve insan hakları normlarının sistematik ve kitlesel çiğnemesinin yarattığı durumun, Azerbaycan-Karabağ ihtilafının çözümü için temel olamayacağı vurgulanmalıdır. 

Uluslararası hukuk normlarının, güç veya güç tehdidinin kullanılması sonucu herhangi bir toprağın fethetmesinin tanınmasını yasakladığı iyi bilinmektedir. Ayrıca, güç kullanımı, uluslararası hukukun temel ilkelerinden biri olan, BM Şartı'nda ve diğer temel uluslararası belgelerde yer alan halkların eşitliği ve kendi kaderini tayin etme hakkını geçersiz kılamaz.

Resmi Stepanakert'in tutumu ve Artsakh halkının iradesi değişmez olarak kalıyor. Artsakh asla Azerbaycan'ın bünyesinde olmayacak. Azerbaycan-Karabağ ihtilafının kapsamlı çözümü ve bölgede istikrarlı ve kalıcı barışın tesisinin temel taşı, Artsakh halkının kullandığı kendi kaderini tayin etme hakkının tanınması, Artsakh Ermenilerinin kendi kaderini belirledikleri, bağımsız bir devlet yarattıkları ve bu devleti geliştirdikleri toprakların işgalinden kurtarılmasıdır.”